Publicado “REPIL 20 de abril de 1949” un libro de Olga Novo y Xurxo Ayán que junto a investigadores y otros colaboradores han escrito de manera magistral y ejemplar la historia de la comarca de Lemos y Galicia en el periodo que va de 1920 a 1950 y en el que se narra el episodio de “Chavaga” donde murió Gregorio Colmenero “O Porreto” de Torbeo.
Hoy he recibido el libro y quiero agradecer la dedicatoria de Olga Novo que incluye el recuerdo para la señora Ubalda … y la “meiga” de Torbeo. Fue en agosto de 2008 cuando puse en contacto a Olga con la Señora Ubalda ya que tenia interés en saber sobre “Filomena Arias”.
En un primer “vistazo” al texto he leído el episodio de “Chavaga” y encuentro la referencia a Gregorio Colmenero “O Porreto”:
“...A ofensiva contra a guerrilla volvería dar resultados só un mes despois, neste caso no interior da provincia de Lugo. O 20 de abril de 1949, forzas de varios destacamentos da garda civil de Lugo e León rodearon dúas ca-sas situadas en Chavaga, no Piricallo e en Repil, entre Monforte de Lemos
e A Pobra do Brollón. O Servizo de Información coñecía a presenza de varios guerrilleiros que tiñan previsto reunírense para reorganizaren a súa estrutura tralos últimos episodios ocorridos meses atrás. A garda civil levou a cabo un ataque simultáneo en ámbalas dúas vivendas a pouco máis de 1 km. unha da outra- que deu como resultado a morte de catro guerrilleiros e dous enlaces.
A primeira vivenda -a de Repil- ofrecía unha situación estratéxica, ao estar situada ao pé da estrada de Monforte de Lemos ao Empalme e fron-te ás vías da liña ferroviaria de León-A Coruña. Iso fixo que a garda ci-vil establecese un cerco case inexpugnable no que resultaron mortos Guillermo Morán García, Gregorio Colmenero Fernández Porreto e Julián Acevo Alverca Guardiña 149 -tiroteados ao intentaren saír da vivenda- pero do que puideron saír con vida dous dos resistentes, que conseguirían poñerse a salvo. Acabado o tiroteo, a garda civil obrigou a Alfredo Amaro -fillo de Teresa López, dona da casa- a penetrar na vivenda para comprobar se quedaba alguén con vida; no interior descubriu a súa nai, a súa irmá Libertad e a unha sobriña de pouca idade, todas elas ilesas.
149. Guillermo Morán era natural de Vegalencia (Ribera de Arriba, Asturias); Gregorio Colmenero, de Torbeo (Ribas del Sil, Lugo) e Julián Acebo, de Parballón (Piélagos, Cantabria).
...Repil, 20 de abril de 1949 é como escavar os alicerces do Museo do Pobo Galego e atopar debaixo unha inmensa foxa común da que ninguén nos falara. A aldea dos nosos avós convertida no escenario dunha película de terror, con asasinatos, delacións, torturas e detencións arbitrarias. Como O Labirinto do Fauno, de Guillermo del Toro.
ALFREDO GONZÁLEZ RUIBAL - Premio Nacional de Ensaio 2024.
-Se puede adquirir en https://edicionspositivas.com/etiqueta-producto/olga-novo/
En este blog sobre Gregorio Colmenero “O Porreto”
"OS ESCAPADOS" EN TORBEO: MARIO, O RITO, O MANDUA, GREGORIO COLMENERO Y ANDRES
- marzo 12, 2008
https://www.torbeo.com/2008/03/os-escapados-en-troebeo-mario-o-rito-o.html
GREGORIO COLMENERO FERNANDEZ "O PORRETO"
- febrero 22, 2008
https://www.torbeo.com/2008/02/gregorio-colmenero-fernandez-o-porreto.html
Sobre Olga Novo
https://www.torbeo.com/2020/10/olga-novo-premio-nacional-de-poesia-en.html
https://www.torbeo.com/2008/09/vieron-en-agostoolga-novo.html