Ribas de Sil apoia o tramo do Camiño de Inverno por Torbeo e Vilacha de Salvadur. Articulo de Xurxo Martínez González | El Progreso de Lugo | 11 de julio de 2020
Durante a mañá do pasado venres 3 de xullo, a Asociación de
Veciños/as de Vilachá presentou o seu informe sobre o Camiño de
Inverno a Santiago ao alcalde e a parte do equipo de goberno de Ribas
de Sil.
O alcalde, Miguel
Sotuela manifestou o seu apoio para recuperar este tramo histórico
que pasaría por San Clodio e Torbeo. Ademais indicaron que
promoverán o recoñecemento deste tramo na asociación de concellos,
da cal forman parte.
Pola súa parte, o
tenente de alcalde Roberto Castro explicou as anteriores accións,
realizadas dende o ano 2000, que pularon por oficializar este tramo,
que xa se incluía no informe de 1999 e que serviu de base para a
marcación do camiño sur. Entre elas tratouse a posibilidade de
recuperar o paso en barca ou a posta en marcha do catamarán de Augas
Mestas. En todo caso, sería un proxecto que precisaría da
implicación da Deputación de Lugo e da Xunta de Galicia.
Os representantes da
asociación de veciños, Jose Castiñeira e Xurxo Martínez,
declararon a súa satisfacción pola resposta tan positiva dada polo
concello de Ribas de Sil. Asemade, anunciaron que continuarán tendo
xuntanzas con representantes municipais, veciñais e con
especialistas na materia para conseguir o que consideran "un
acto de Xustiza histórica".
A descuberta de
material documental medieval e a orixe do topónimo de Rozavales, son
claves para consolidar a tese de que o Camiño de Inverno pasaba por
Torbeo e Vilachá de Salvadur.
Os membros da
asociación apostan pola viabilidade do proxecto tendo en conta o
impulso que terá a Ribeira Sacra por mor da candidatura a patrimonio
da humanidade, na cal entran as adegas medievais de Vilacha de
Salvadur.
Agradcemos
a
Xurxo
Martínez, membro da Asociación de Veciños/as de Vilachá, que
nos haya enviado la información cuyo texto íntegro hemos reproducido aquí.
O Camiño de Inverno a través de Rozavales
Xurxo Martínez González |
El
Progreso de Lugo |
11 de julio de 2020
UN
PAISANO protestara, enrabexado, porque o camiño portugués
desviárano contranatura histórica. O argumento era tan sinxelo coma
directo: a romana Vía XIX pasaba xusto polo medio do seu furancho. É
dicir: o peregrino debía atravesar, caneando cuncas de viño caseiro
e tapas de embutidos varios, a porta de entrada e saída da súa
tasca.
Disque
presentou textos latino-medievais pra sustentar a hipótese. Pagoulle
a un agrimensor, xuntou sinaturas, acadou o voto favorable do alcalde
local… Moveu Roma con Santiago. De nada valeu. O home bramou, coas
queixadas rubias, que se cometía un engano monumental á
intelixencia do mundo.
Malia
o anecdótico do conto, o fondo é un problema real. O Camiño de
Santiago é hoxe un atractivo turístico-cultural con notable
desembolso nas "arcas privadas". Todos queren que pase a
carón do negocio. Pintan frechas amarelas, con destreza artesanal,
para desviar tramos destino ao restaurante ou o albergue propios.
O
Códice Calixtino advertía, na guía do peregrino, que escorrentasen
a estes seres e fuxiran destas voces. Sempre houbo pillos, incluso
antes da xénese. Pro xa saben que os textos sacros interesan se nos
dan a razón; senón, vaiche boa!
A
Asociación de Veciños/as de Vilachá de Salvadur (A Pobra do
Brollón) presentou na Xunta de Galicia un informe para acreditar o
paso do Camiño de Inverno por esta freguesía, ademais de Torbeo
(Ribas de Sil), Rozavales, Vilamarín, Caneda e Santa Mariña do
Monte (Monforte).
O
estudo ten unha proba irrefutable: Rozavales é un topónimo único
en Galicia (os Rozavales de Manzaneda proceden da parroquia de
Lemos). É a forma galega do Roncesvalles inicio do Camiño Francés.
Gonzalo Navaza (xefe en toponimia galega) acreditouno nun recente
artigo. Canda isto atopáronse textos do rei Afonso IX, conservados
na catedral de Compostela, que engaden máis argamasa á tese.
O
referido estudo tamén demostra a existencia dun camiño medieval de
uso frecuente durante séculos. As viñas de Vilachá repartíanse
entre dous poderosos mosteiros: Montederramo e San Vicente do Pino. O
viño motivou máis dunha desavinza entre ambos centros relixiosos.
Daqueles tempos antergos quedaron as adegas de Vilachá, coma
testemuñas de pedra, únicas en Galicia e aínda usadas para fins
vitícolas. Integráronse na candidatura da Ribeira Sacra a
Patrimonio da Humanidade.
Hoxe
o Camiño de Inverno non pasa por Vilachá nin por Rozavales. Mudouse
o rumbo, alterando o trazado orixinal, porque o Sil converteuse no
atranco. Hai anos pasábase nun catamarán con base no complexo de
Augas Mestas. Parece que a Deputación de Lugo podería rehabilitar
este conxunto en 2021. Esa sería unha grandísima ocasión pra
poñerse a ben coa historia.
O
barco permitiría o pase dende A Covela a Barxa. Imaxinan o atractivo
pra o Camiño de Inverno cruzando o Sil, no corazón da Ribeira
Sacra, cos canóns a rodearnos e as viñas a dotar de perfume o
vento? Imaxíneno até que pronto sexa realidade.
